Türkiye’de Melek Yatırımcı Sistemi Gelişiyor
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine dayanan bir derlemeye göre, Türkiye’de girişim sermayesi fonlarına kaynak aktarımını düzenleyen bireysel katılım sermayesi sistemi, Haziran 2012’de hayata geçirildi. İlk yatırımların yapıldığı bu sistemin uygulama yönetmeliği ise Şubat 2013’te yürürlüğe girdi ve ilk yatırım, Haziran 2013’te gerçekleştirildi.
Bugüne kadar, iptalleri hariç, 1072 melek yatırımcı lisansı düzenlendi. Bu lisansların 594’ü aktif olarak işlem görmekte. 2022 yılında 158, 2023 yılının ilk altı ayında ise 48 yeni lisansın verildiği yüzyüze aktarıldı.
Lisans başvurularının %67,91’inin yüksek gelir veya varlık sahibi yatırımcılardan, %32,09’unun ise sektörde tecrübeye sahip kişilerden geldiği belirlendi.
Yatırımların Dağılımı
Melek yatırım ağına bağlı yatırımcılar, Haziran 2013’ten bugüne kadar, başlangıç ve büyüme aşamasındaki 71 girişime toplamda 39 milyon 388 bin lira sermaye aktarırken, geçen yıl 4 yatırımcı 17 girişime 5,2 milyon lira sermaye sağladı. 2023 yılının ilk yarısında ise 9 yatırım için 27 melek yatırımcıdan 6 milyon 613 bin lira destek sağlandığı kaydedildi.
Yatırım başvurularının çoğunluğu İstanbul merkezli firmalardan geldi. Türkiye genelinde; 1 başvuru Konya, 1’i Bursa, 1’i Kocaeli, 2’si Kırıkkale, 2’si İzmir, 4’ü Ankara olmak üzere toplamda 60 başvuru İstanbul’dan yapılmış durumda.
Yatırım yapılan işletmelerin %42’sinin 5’ten az, %20’sinin 5 ile 10 arasında, %38’inin ise 10’dan fazla ortağı olduğu gözlemlendi.
Hangi Sektörler Öne Çıkıyor?
Melek yatırımcıların destek sağladığı sektörlerin başında bilgisayar programlama ve danışmanlık ile bilgi teknolojisi ve bilgisayar hizmetleri geliyor. Bu sektörleri veri işleme, barındırma, bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetleri takip ediyor.
Bireysel katılım yatırımcıları, Bakanlık tarafından akredite edilmiş ağlar aracılığıyla lisans ve yatırım başvurusu yapabiliyor. Akredite ağların, Bakanlıkça belirlenen taahhütleri yerine getirmesi gerektiği belirtiliyor. Şu anda sektörde aktif olarak 18 akredite ağ bulunuyor. Bu ağların 10’u İstanbul, 2’si Antalya, 1’i Diyarbakır, 1’i İzmir, 1’i Kayseri, 1’i Ankara, 1’i Elazığ ve 1’i Bursa merkezli olarak faaliyet göstermekte.
Bu gelişmeler, Türkiye’de melek yatırımcılık sisteminin giderek güçlendiğini ve girişimcilerin desteklenmesi için önemli bir kaynak sunduğunu gösteriyor.